A10002 Leegstand en verwaarlozing frequenter controleren, registreren en streng aanpakken

Status

Stand van zaken (indicator)

Stand van zaken (toelichting)

Ook het voorbije jaar bleef ons lokaal bestuur zich onverminderd inzetten voor de verbetering van de woonkwaliteit en de strijd tegen verloedering van de leef- en woonomgeving. Minstens éénmaal per jaar wordt een actualisatie van het gemeentelijk register van leegstand en verwaarlozing doorgevoerd. Dit betekent de integrale behandeling van beroepen, vrijstellingsaanvragen, aanvragen tot schrapping en bezwaren tegen de heffing. Hiermee sporen we eigenaars aan tot actie (renovatie, verkoop, ...). Zolang een pand niet geschrapt is uit het register, is er immers een belasting verschuldigd. 

Ook in 2024 werd de  uitvoering leegstandsreglement verder gezet en opgevolgd.

De werkwijze voor het opsporen van verwaarlozing is wat bijgestuurd: er is een samenwerking met de gemeenschapswachten die de panden zullen signaleren. Het bijhouden van het register verwaarlozing en inkohieren heffing verwaarlozing blijft aangehouden.

De opnamebrief leegstand en verwaarlozing werd ge-update, en informeert de eigenaars over mogelijke opties ivm: 

• Duurzaam renoveren - gratis bouw- en renovatieadvies
• Verhuren via woonmaatschappij Dender-Zuid
• Het conformiteitsattest

Om langdurige leegstand/verwaarlozing/ongeschikt-onbewoonbaarheid te bestrijden, zal de aanvullende activiteit vanuit het intergemeentelijke samenwerkingsverband woonbeleid Denderleeuw-Haaltert-Ninove, "het toepassen van het sociaal beheersrecht" worden onderzocht naar haalbaarheid en budget. En dit in samenwerking met stad Ninove. Een eerste opstartvergadering werd ingepland en het is nu de bedoeling om met de gekregen input over de betekenis, de procedure, de doelstelling  van de actie aan de slag te gaan. 

De cijfers:

In 2023 werd een nieuwe softwaremodule uitgerold. De aankoop hiervan werd goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen van 4 oktober 2022. Dit vervangt handmatige opvolging via excellijsten, vergemakkelijkt hulp aan burgers en maakt centrale dossiervorming mogelijk. Door een GIS-koppeling vond er ook informatieverrijking plaats bij het genereren van vastgoedinformatie hetgeen zowel interne als externe voordelen genereert. Het woonbeleid digitaliseren past in het leveren van efficiëntere dienstverlening aan inwoners en een betere dienstoverschrijdende opvolging. Alle data inzake de leegstandsinventarisatie, het verwaarlozingsregister en de ongeschikt-onbewoonbaar verklaarde panden zijn intussen verzameld in het softwareprogramma. Dit zal het updaten van de registers gemakkelijker laten verlopen, levert een tijdsbesparing op voor de dienst huisvesting en ook andere diensten zijn gebaat bij de integratie van deze software in de organisatie. 

Het voorlopig procentueel beperkte aantal dossiers die aanleiding geven tot (gedwongen) invorderingen toont aan dat de ruimtelijk onwenselijke situatie inzake leegstand/verwaarlozing (aanleiding tot kraakpanden, versnelde verloedering woningen en gebrek aan sociale controle), in veruit de meeste gevallen opgelost raakt. Ook de opnamedata weergegeven in de registers toont dit aan. Het beleid rond leegstand is in 2010 opgestart, rond verwaarlozing in 2019.

In totaliteit is er een actieve opname voor 83 panden. Het lage aantal heffingen a rato van 6.000 EUR (maximum) toont aan dat veruit de meeste leegstands- en verwaarlozingssituaties, onder druk van de reglementering, worden verholpen. 

Het kohier belasting op leegstaande woningen en gebouwen en verwaarloosde woningen en gebouwen werd goedgekeurd door het schepencollege op 4 juni 2024 en daaruit blijken de volgende cijfers: 

Leegstand:

• 13 voor een 1e heffing (1500 euro)
• 1 voor een 2e heffing (3000 euro)
• 2 voor een 3e heffing (6000 euro)
• 4 voor een 4e heffing (6000 euro)
• 2 voor een 5e heffing (6000 euro)

Verwaarlozing:

• 1 voor een 1e heffing (1500 euro)
• 1 voor een 2e heffing (3000 euro)
• 1 voor een 3e heffing (6000 euro)

Vele eigenaars leveren inspanningen om leegstand of verwaarlozing weg te werken voor ze heffingsplichtig worden (renovatienota (1 jaar) of vrijstelling wegens omgevingsvergunning (2 jaar)).

De procedure voor ongeschikt- en/of onbewoonbaarverklaring verloopt volgens de decretaal bepaalde voorschriften. Een woning wordt opgenomen na een besluit 'ongeschikt of onbewoonbaarverklaring' van de burgemeester. De burgemeester kan dit op eigen initiatief of op verzoek, en dit na advies van de gewestelijk ambtenaar en na het horen van de eigenaar en bewoner.

Vanaf 1 januari 2025 heeft de Vlaamse minister van Wonen onze gemeente vrijgesteld van de adviesverplichting. Deze vrijstelling van adviesverplichting geeft de lokale besturen de kans zelfstandig, zonder advies in te grijpen bij woningkwaliteitsproblemen en zo sneller de procedure af te werken. 

De procedure ongeschikt- onbewoonbaarheid start meestal vanuit een klacht van de bewoner over de kwaliteit van de woning. De private huurders worden getroffen door steeds grotere betaal- en kwaliteitsproblemen, maar durven doorgaans niets meer te ondernemen omdat een ander huis vinden niet  eenvoudig is. Dit met als gevolg dat men daardoor dus ook niet meer de Ongeschikt/Onbewoonbaarheidsprocedure durft opstarten uit angst om op straat terecht te komen.  

Met onze actie, het verplicht hebben van een conformiteitsattest bij verhuur, spelen we hier op in. Door het verplichten van een conformiteitsonderzoek bij verhuur, verzekeren we de woonkwaliteit en is deze niet meer afhankelijk van een klacht van de huurder.

Tijd (indicator)

Tijd

Geld (indicator)

Geld