Vanaf het financieel boekjaar 2014 werd de beleids- en beheerscyclus (BBC) algemeen van toepassing op de lokale besturen. Met de BBC deed een nieuwe wijze van plannen haar intrede. De loutere opsomming van geraamde ontvangsten en uitgaven maakte plaats voor een integrale strategische meerjarenplanning, waarbij de beleidsdoelstellingen centraal staan in plaats van middelen die daarvoor worden uitgetrokken.
In de BBC wordt de beleids- en financiële planning opgemaakt vanuit een meerjarig perspectief. Het meerjarenplan vormt de basis voor het beleid van het bestuur. Bij het begin van een nieuwe legislatuur wordt een meerjarenplan opgemaakt voor zes jaar, te beginnen vanaf het tweede jaar van de nieuwe bestuursperiode.
Bij de opmaak van het meerjarenplan staan de te bereiken resultaten en de actieplannen die daarvoor zullen worden uitgevoerd, centraal. Wat wil het bestuur bereiken en wat zal het daarvoor ondernemen? Daarop aansluitend moet uiteraard ook de vraag naar de in te zetten middelen beantwoord worden. Dat resulteert in de financiële planning op basis van de verwachte ontvangsten en uitgaven.
De opmaak van het huidige meerjarenplan 2020 – 2025 was een complexe evenwichtsoefening waarbij enerzijds de ambitie leefde om een antwoord te bieden op de talrijke strategische uitdagingen en financiële risico’s waarmee het gemeentebestuur geconfronteerd wordt, en anderzijds de mogelijkheden gelimiteerd waren door het verplicht dubbel financieel evenwichtscriterium dat garant staat voor gezonde gemeentefinanciën op middellange en lange termijn.
Omgevingsanalyse als basis
Voor de opmaak van ons meerjarenplan zijn we vertrokken vanuit een omgevingsanalyse. Die geeft een beeld van de behoeften van de interne en externe belanghebbenden, de sterktes en zwaktes van het bestuur en de bedreigingen en opportuniteiten waarop het kan inspelen. De acties en actieplannen die de besturen plannen en de beleidsdoelstellingen die ze vooropstellen, beogen in te spelen op de lokale uitdagingen. De omgevingsanalyse is een van de onderdelen van de documentatie bij het meerjarenplan (zie verder).
Het meerjarenplan is geen statisch document waaraan zes jaar lang niet meer mag worden geraakt. In die periode kunnen zich immers nieuwe noden, uitdagingen en opportuniteiten voordoen. Jaarlijks is er een aanpassing van het meerjarenplan. Het budget is vanaf het boekjaar 2020 geen afzonderlijk beleidsrapport meer, maar wordt geïntegreerd in het meerjarenplan.
Gemeenschappelijk meerjarenplan als lokaal bestuur
Gemeente en OCMW stellen voortaan een gezamenlijk meerjarenplan op. Zo kan een geïntegreerd lokaal sociaal beleid maximaal worden gerealiseerd: de doelstellingen van het OCMW en die van de gemeente worden verweven met elkaar. Bovendien streven we, net als in onze samenwerking met andere organisaties en besturen in de regio, naar efficiënter en beter werken. Dit vertaalt zich onder meer in de verregaande operationele integratie van gemeente en OCMW.
De onderdelen van het meerjarenplan
Het meerjarenplan bestaat uit de strategische nota en de financiële nota. Bij het meerjarenplan hoort ook een toelichting die dat document verduidelijkt. Ze bevat alle begeleidende en aanvullende informatie die niet in het meerjarenplan zelf is opgenomen, maar die wel relevant is om de beslissing van de raadsleden erover te onderbouwen.
Hierbij volgen we de structuur van de omzendbrief van de Vlaamse overheid (KB/ABB 2019/4 van 3 MEI 2019 betreffende de strategische meerjarenplannen 2020-2025):
Meerjarenplan 2020-2025:
- Strategische nota: het inhoudelijk overzicht van alle strategische doelstellingen, beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties met bijhorende cijfers met motivering van de wijzigingen.
- Financiële nota
- Financieel doelstellingenplan (M1)
- Staat financieel evenwicht (M2)
- Overzicht kredieten (M3)
- Toelichting
- Overzicht ontvangsten en uitgaven – functioneel (T1)
- Overzicht ontvangsten en uitgaven – economisch (T2)
- Investeringsprojecten (T3)
- Evolutie financiële schulden (T4)
- Financiële risico’s
- Beschrijving grondslagen en assumpties
- Verwijzing naar plaats waar documentatie beschikbaar is
- Alle andere relevante informatie
Documentatie bij het meerjarenplan 2020-2025:
- Omgevingsanalyse
- Totaaloverzicht beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties (+ ramingen)
- Toegestane werkings- en investeringssubsidies
- Samenstelling beleidsdomeinen
- Overzicht verbonden entiteiten
- Personeelsinzet
- Overzicht jaarlijkse opbrengst per belastingsoort
- Alle andere relevante informatie
De raadsleden zullen 1 globaal document ter beschikking krijgen: met hierin enerzijds het meerjarenplan 2020-2025 en anderzijds de documentatie bij het meerjarenplan. Deze informatie zal worden opgeladen in het notuleringspakket en gepubliceerd worden op de gemeentelijke website.
De raad voor maatschappelijk welzijn stelt haar deel van het meerjarenplan vast, idem voor de gemeenteraad. De gemeenteraad stemt vervolgens over de strategische en financiële nota, niet over de toelichtingen.
Aanpassingen meerjarenplan
Het meerjarenplan is geen statisch document: minstens éénmaal per jaar wordt een gewijzigde versie voorgelegd aan onze raadsleden. Dit is het uitgelezen moment om de bestaande plannen bij te sturen. Op basis van nieuwe informatie of wijzigingen binnen de omgevingsanalyse kan het nodig zijn om nieuwe actieplannen of acties toe te voegen, of de bestaande aan te vullen of te verfijnen. De impact van de coronacrisis is hiervan een goed voorbeeld.
Ook de financiële gegevens krijgen een update in de jaarlijkse aanpassing van het meerjarenplan. De kredieten van het volgende boekjaar worden vastgesteld, waardoor deze door de diensten aangewend kunnen worden.
Meer transparantie
In de beleids- en beheerscyclus dient een onderscheid gemaakt te worden tussen prioritaire en niet-prioritaire acties, actieplannen & beleidsdoelstellingen. Over prioritaire actieplannen wordt meer expliciet gerapporteerd aan de raden.
Onze organisatie kiest er bewust voor geen onderscheid te maken tussen wat prioritair is en wat niet. Zo willen we onze raadsleden een helder overzicht bieden in alle ambities die in ons meerjarenplan werden opgenomen. Het stelt hen in de mogelijkheid om elk onderdeel naar eigen interesse op te volgen, want ook in onze opvolgingsrapportering en in onze jaarrekening zullen alle projecten (en dus niet enkel de prioritaire acties) beschreven worden. Op die manier willen we meer transparantie bieden dan ons opgelegd door de hogere overheid.
Concreet: de strategische nota van het meerjarenplan en het totaaloverzicht met beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties (inclusief ramingen) vormen dus één document.
Onze missie/visie
Denderleeuw wil een gemeente zijn met het hart van een dorp maar kent parallel de complexiteit en uitdagingen van een stad. Dit idee is terug te vinden in onze missie/visie als algemene leidraad en werd verder vertaald in onze strategische doelstellingen, beleidsdoelstellingen en in de talrijke concrete actieplannen en acties die we in de komende jaren zullen uitvoeren om onze gemeente in beweging te brengen.
Er beweegt iets in Denderleeuw…
Met enkele belangrijke mobiliteitsassen, een zeer hoge bevolkingsdichtheid en een erg diverse samenstelling van de bevolking is Denderleeuw continu in beweging.
We willen een professionele en klantgerichte partner zijn voor onze inwoners om te bouwen aan een Denderleeuw waar het goed thuiskomen, werken en (be)leven is. Een kind- en klimaatvriendelijk Denderleeuw waar we streven naar het beste voor elk kind, elke ouder(e), elke inwoner. We nemen initiatief waar een onveiligheidsgevoel leeft.
We geloven in de verbindende kracht van buurten, die we van onderuit versterken, samen met de talrijke vrijwilligers, verenigingen en ondernemers die onze gemeente rijk is. Samen met ons zorgen zij voor leven in de brouwerij. Wij gaan voluit voor aantrekkelijke buurten met meer groen, meer ontmoetingsmogelijkheden en meer (verkeers)veiligheid.
We hebben ook aandacht voor wie bescherming nodig heeft: de zwakke weggebruikers, de zorgzoekenden of diegenen die hun rechten niet doen gelden en dreigen uit de boot te vallen. Een beleid met en voor de mensen start met respect voor iedereen, en wijst tegelijkertijd op verantwoordelijkheden.
Zo maken we van Denderleeuw een gemeente waar elke inwoner en medewerker zich aangesproken en gewaardeerd voelt. Een plek waar we samen dingen in beweging brengen.
Onze strategische doelstellingen
Om deze ambitie waar te maken zetten we de komende jaren als lokaal bestuur in op 4 strategische doelstellingen:
Deze strategische doelstellingen werden verder vertaald in concrete beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties (zie verder in de strategische nota en het overzicht in de documentatie).
Alle documenten zijn consulteerbaar via www.denderleeuw.be/meerjarenplan en www.denderleeuwinbeweging.be