Financiële risico's

Risico 1: Ontvangsten uit de aanvullende personenbelasting

Beheersmaatregelen & opvolging risico 1

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 1

Beheersmaatregelen : de inkomstenstromen uit de belasting worden maandelijks (vooruitgang van de inkohieringen) en jaarlijks (evolutie van de opbrengsten) opgevolgd. Deze kencijfers geven een indicatie van de evolutie op korte en lange termijn van deze inkomstenbron.

Uit de cijfers van de maandelijkse inkohieringen en de jaarafrekeningen blijkt voorlopig geen significante afwijking in vergelijking met vorige jaren en het budget wat de structurele opbrengsten betreft.

 

Risico 2: Ontvangsten uit opcentiemen op de onroerende voorheffing

Beheersmaatregelen & opvolging risico 2

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 2

De evolutie van de belastbare basis (verschillende rubrieken van kadastraal inkomen) en van de opbrengsten worden op jaarbasis gemonitord, om op die manier tendensen in plus en min tijdig waar te nemen.

Er zijn geen gegevens gekend die er op wijzen dat de opbrengsten sterk zouden afwijken van de opgegeven ramingen.

Er wordt periodiek beroep gedaan op de analytische informatie die ter beschikking gesteld wordt door de Vlaamse belastingdienst. Dit is een rijke bron van informatie om ondermeer te achterhalen wat de evolutie is van de diverse onderdelen van de opbrengsten onroerende voorheffing. Op basis hiervan werd vastgesteld dat de vertraging van de opbrengsten van de jongste jaren hoofdzakelijk toe te wijzen is aan het beleid van de Vlaamse Regering op vlak van het vrijstellen van OV voor investeringen in nieuw materiaal en outillage (bij een groot bedrijf op het grondgebied van Denderleeuw).

Vanaf het jaar 2020 is de toename van het aantal opcentiemen merkbaar in de cijfers van de jaarrekening. Anderzijds is de opbrengst uit de rubriek (materiaal en outillage) quasi tot 0 herleid (zie vorig)

Onderstaande grafiek geeft de evolutie van het totaal KI. Vooral de toename van het deel ‘niet belastbaar’ valt hierbij op.

Risico 3: Ontvangsten uit andere (eigen) belastingen

Beheersmaatregelen & opvolging risico 3

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 3
  • Bij de (tussentijdse) vernieuwing van de reglementen wordt advies ingeroepen van een fiscaal expert om de nieuwste tendensen qua rechtsleer en rechtspraak te verwerken en zo de kwaliteit van de reglementen te verhogen (wat leidt tot grotere rechtszekerheid)
  • Bij de (tussentijdse) vernieuwing van de reglementen wordt rekening gehouden met informatie die volgt uit bezwaren en betwistingen uit het verleden
  • Personeelsleden van de dienst financiën worden continu opgeleid op vlak van lokale fiscaliteit
  • Opbrengsten uit belastingen periodiek en jaarlijks monitoren

De belastingreglementen werden vernieuwd in de maand december. Met de geformuleerde opmerkingen van de toezichthoudende overheid zal rekening gehouden worden bij de eerstvolgende wijziging.

De opbrengsten uit de belasting op het kosteloos verspreiden van reclamedrukwerken kwam in 2020 onder druk te staan omwille van de Covid crisis. Verwacht wordt dat deze opbrengsten opnieuw zullen verhogen naarmate winkels opnieuw open gaan en dus de publiciteit zal toenemen.

Risico 4: Pensioenbijdrage statutaire ambtenaren en responsabiliseringsbijdrage

Beheersmaatregelen & opvolging risico 4

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 4
  • Monitoren van de evolutie van de responsabiliseringsbijdrage van gemeente en Ocmw
  • Prognoses opvragen op basis van het huidig personeelsbestand (Belfius studie)
  • Visie ontwikkelen met betrekking tot het toekomstig aanwervingsbeleid, waarbij de evolutie van de responsabiliseringsbijdrage een belangrijke factor is

De beslissing tot aanpassing van het organogram en de personeelsformatie waarbij alle statutaire functies werden vervangen door contractuele functies heeft (op middellange en lange termijn) een invloed op de loonkost (lagere patronale bijdragen voor contractuele personeelsleden in vergelijking met statutaire personeelsleden) en de evolutie van de responsabiliseringsbijdrage.

De prognose van de te betalen responsabiliseringsbijdrage werd mee opgenomen in de aanpassing van het MJP (budget 2025) en de jaarrekening (provisie).

Grafiek : evolutie respo bijdrage 2020-2025 voor gemeente en Ocmw op basis van de situatie 28/10/2020

Risico 5: Kosten gepaard met vergroening en vergrijzing van de bevolking

Beheersmaatregelen & opvolging risico 5

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 5

Er dient een visievorming ontwikkeld te worden op vlak van de voorzieningen die onder druk komen te staan door de vergrijzing en de vergroening van de bevolking.

Om het hoofd te bieden aan deze complexe problematiek, zijn volgende initiatieven genomen:

  • Opvolging van het nieuwe decreet rond de buitenschoolse kinderopvang, waarbij de regierol bij de gemeente komt te liggen. Dit zal ook implicaties hebben op de financiële link met Kind en Gezin
  • Opstart van een stuurgroep rond de toekomstvisie van de buitenschoolse kinderopvang en de dienst voor opvanggezinnen en brede school
  • Hanteren van het label van kindvriendelijke gemeente doorheen de doelstellingenboom
  • Aanwerving bijkomende seniorenconsulent
  • Verankering binnen het organogram (ook 05/2020) van een extra jeugdconsulent
  • De uitbreiding van het team van opbouwwerkers, ondermeer gericht op jeugdopbouwwerk en schoolopbouwwerk (ook voor secundair onderwijs)
  • De aankoop van het Fortis gebouw in Welle, in functie van een eventuele uitbreiding van de site van de gemeenteschool
  • De uitbreiding van het Huis van het Kind en de herlokalisatie naar de Palaver. Hierbij zal nagedacht worden over de verruimde rol die het HVK in de toekomst zal willen vervullen
  • Regierol in het bekomen van bijkomende financiële middelen voor de uitbreiding van de capaciteit van de middelbare scholen op ons grondgebied voor 2019-2021 (en gedeeltelijke cofinanciering)
  • Het jaarlijks monitoren van leerlingencijfers van alle scholen en rapportering hierover aan de Vlaamse Overheid
  • Gezien het belang van deze materie, werden volgende specifieke beleidsdoelstellingen opgenomen in het MJP 2020-2025 :
    • BD200 : onderwijsspeler in de regio
    • BD202 : HVK als wegwijzer voor ouders en kinderen
    • BD203 : extra zorg voor wie het nodig heeft (ondermeer : senioren, jeugdraad, …)
  • Vinger aan de pols houden voor alles wat senioren aanbelangt via de zorgraad binnen de eerstelijnszone
  • Onderzoek naar fysieke, psychische en sociale kwetsbaarheid van ouderen in de eigen leefomgeving
  • Lobbywerk voor extra middelen voor inkomensgerelateerde kinderopvang.

Risico 6: Betwistingen en rechtszaken

Beheersmaatregelen & opvolging risico 6

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 6
  • Centraal beheren van de lopende geschillen
  • Reserves aanleggen voor lopende geschillen met een groot risico en een aanzienlijk omvang
  • Voldoende dekking voorzien qua aansprakelijkheid in de verschillende polissen van het gemeentebestuur en het Ocmw

De betwistingen en rechtszaken waarmee het gemeentebestuur geconfronteerd wordt zullen centraal opgevolgd worden op het secretariaat van de algemeen directeur, al dan niet in samenwerking met een externe raadsman.

Daarnaast zal beroep gedaan worden op de betrokkenheid van diverse diensthoofden, die thematisch hun expertise zullen ter beschikking stellen. Op deze manier zal een beter overzicht voorhanden zijn van het aantal betwistingen, en het verloop van de diverse dossiers.

Op heden zijn volgende betwistingen hangende of beëindigd:

  • Werken A. Rodenbachstraat : Omtrent verschillende aangelegenheden is er betwisting (nog geen juridisch geschil). De oorspronkelijke ‘claim’ van ca. 180.000 euro werd inmiddels afgezwakt naar ca. 50.000 euro
  • Dossier schade Rodestraat. Dit geschil is nog hangende. In principe is het gemeentebestuur geen betrokken partij.

Risico 7: Fraude in betalingsverkeer

Beheersmaatregelen & opvolging risico 7

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 7
  • Vastleggen procedure wat betreft wijzigingen van debiteuren- en crediteurengegevens (wie mag intern wijzigingen doorvoeren, hoe wordt gereageerd als externen melden dat we betaalgegevens gewijzigd zijn, …)
  • Sensibiliseringscampagnes op gebied van phishing en hacking (voor financiëlen en niet financiëlen)

Er wordt voortdurend intern gesensibiliseerd naar phishing en hacking berichten, op basis van concrete casussen op de alertheid op dit vlak levendig te houden.

Het vastleggen van de procedures qua wijzigingen van debiteuren- en crediteurengegevens staat nog op de planning.

In 2020 werd een thematische audit uitgevoerd rond ‘Informatieveiligheid’ door Audit Vlaanderen. Grosso modo waren de bevindingen positief.

In het kader van deze audit werden ethische hackers ingezet.

Op basis van de vastgestelde risico’s zullen verbetermaatregelen uitgewerkt worden

Risico 8: Toepassen van retributiereglementen

Beheersmaatregelen & opvolging risico 8

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 8
  • Onderscheid maken tussen retributiereglementen waarvoor de gemeenteraad of Ocmw raad de tarieven vastlegt (voor aangelegenheden met stabiele prijszetting) enerzijds, en retributiereglementen waarvoor het vaststellen van de tarieven wordt gedelegeerd aan het college van burgemeester en schepenen of vast bureau (voor aangelegenheden met snel fluctuerende prijszetting) anderzijds
  • Helder formuleren van de vrijstellingen in retributiereglementen (bevoegdheid gemeenteraad, niet delegeerbaar)
  • Steekproefsgewijs de correcte toepassing van tarieven verifiëren

Er werd een project opgestart (projectfiche 2019-005 : delegeren, vernieuwen & vereenvoudigen retributiereglementen).

Aan de diensthoofden werd op 20 april 2020 een presentatie gegeven met betrekking tot de opzet van het project.

In de zomer van 2020 werd een lijst opgemaakt met alle beschikbare tarieven.

In overleg met de verschillende betrokken afdelingen zullen deze nu geclusterd worden naar nieuwe, transparantie reglementen die ter goedkeuring zullen voorgelegd worden aan de gemeenteraad. Er zal maximaal oog zijn voor transparantie (minder reglementen, met geclusterde tarieven per domein, duidelijke communicatie via de gemeentelijke website) en gebruik gemaakt worden van delegatie van het vastleggen van tarieven aan het college van burgemeester en schepenen.

Volgende reglementen werden inmiddels herzien :

  • Reglement retributies burgerzaken
  • Reglement retributies ophaling en verwerking afval (Ilva)
  • Retributie wonen & ondernemen

Risico 9: Toegestane (bank) waarborgen

Beheersmaatregelen & opvolging risico 9

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 9
  • Registratie van de externe waarborgen in de klasse 0, om deze beter te kunnen opvolgen en monitoren
  • Externe partnerbesturen aanmoedigen om te werken met investeringstoelagen (in plaats van met eigen leningen) zodat er enkel centraal (bij de gemeente) geleend wordt

Er werden geen bijkomende waarborgen verleend. De bestaande waarborgen werden opgenomen in klasse 0 van de jaarrekening 2020.

Risico 10: Financiële linken met partnerbesturen (verbonden entiteiten)

Beheersmaatregelen & opvolging risico 10

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 10
  • De tendensen over en strategische planning van aanverwante partnerbesturen inhoudelijk op een professionele manier opvolgen
  • Overlegmomenten bijwonen (of zelf organiseren) van/met partnerbesturen om inzicht te krijgen in beslissingen/evoluties die een impact hebben op de financiën van de gemeente
  • Op elkaar afstemmen van de meerjarenplanning, qua timing en financiële haalbaarheid
  • Opvolging van de impact van de kadernota van de Vlaamse Regering van 12 maart 2021 met betrekking tot de regiovorming (en de definitieve vastlegging van referentieregio’s) op de evolutie en de samenstelling van (ondermeer) de hulpverleningzone

De meerjarenplannen (en wijzigingen) van besturen van erediensten, lokale politiezone en hulpverleningszone werden verwerkt in het meerjarenplan 2020-2025.

Besturen erediensten :

Bij de besturen van erediensten wordt vastgesteld dat investeringsdotaties grotendeels gecentraliseerd worden in het jaar waarin de gunning gebeurt. Het is echter belangrijk om ook in te schatten wanneer de daadwerkelijke uitkering van een investeringstoelage zal gebeuren, om op die manier de thesaurieplanning van het gemeentebestuur meer accuraat te maken.

Vooral de renovatie van de kerk Sint-Amandus Denderleeuw heeft een grote budgettaire impact. Met het kerkbestuur zal overleg gepleegd worden omtrent de exacte timing van de voortgang van de werken.

Lokale politiezone :

De zone is deficitair wat het personeelskader betreft. Het aantal operationele personeelsleden en rekruten die ingaan op vacatures van de politiezone Denderleeuw-Haaltert is beperkt. Bovendien maken personeelsleden regelmatig gebruik van de mobiliteitsregeling om elders aan de slag te gaan. Dit maakt dat het personeelskader niet opgevuld geraakt. Om sneller in te kunnen spelen op nieuwe mobiliteitsrondes (waarbij plaatsen vacant kunnen gesteld worden) werd het personeelskader verhoogd met 2 hoofdinspecteurs en 9 inspecteurs. De budgettaire implicatie van deze maatregel kan erin bestaan dat het vorige personeelskader nu wel opgevuld geraakt.

Het gegeven van de zone ook in 2020 deficitair was, heeft tot gevolg dat de gemeentelijke dotaties overgebudgetteerd waren.

Binnen de zone wordt echter constant de focus gelegd op de invulling van het personeelskader via de diverse mobiliteitsrondes en het in dienst nemen van aspiranten

Hulpverleningszone :

Het meerjarenplan van de hulpverleningszone werd door de gemeenteraad gevalideerd op 19/12/2019. Hierin worden de grote beleidslijnen van de komende 6 jaar uiteengezet. In dit meerjarenplan staat ondermeer dat er een globaal infrastructuurplan dient opgemaakt te worden. Dit is er vooralsnog niet, waardoor definitieve beslissingen over verbouwingen, nieuwbouw en/of herlokalisatie uitblijven. Cruciaal hierbij is de aanstelling van een directeur logistiek binnen de zone. We lezen verder dat : Binnen deze doelstellingen staat niet alleen de realisatie van een nieuwe zonekazerne centraal. De nieuwe zonekazerne in Aalst is een belangrijk onderdeel van een meer globaal infrastructuur- en investeringsplan. Op basis van de inplanting van de nieuwe kazerne, wordt de inplanting van de andere vestigingen in de zone geëvalueerd en geoptimaliseerd. De zonekazerne vormt een meerwaarde voor de volledige zone door de infrastructuur af te stemmen op de noden van de zone wat betreft opleidingen, opslag, faciliteiten, …”

Er kan aangenomen worden dat dit infrastructuurplan mogelijks een aanzienlijke impact zal hebben op de operationele werking en de financiën (gemeentelijke dotaties), en mogelijks ook op het personeelskader : komt er een transitie van (minder) vrijwilligers naar (meer) beroepsbrandweerlieden .
Dit dossier wordt verder opgevolgd in de toekomstige wijzigingen van het meerjarenplan van de zone.

Het gemeentebestuur Denderleeuw is alvast niet bij de pakken blijven zitten : einde 2020 zal een nieuwe kazerne geopend worden naar aanleiding van de voltooiing van het project ‘Veldstraat’.

Tijdens een recent overleg over het budget 2021 en de aanpassing van het MJP van de hulpverleningszone, werden volgende ‘hot topics’ naar voor geschoven door de voorzitter :

  1. Bepalen van de maximale uitruktijd voor (alle uithoeken van) de zone. In de mate dat deze doelstelling niet overal gehaald wordt : het vastleggen van een nieuw personeelsplan dat binnen de budgettaire mogelijkheid ligt en bijdraagt tot het behalen snellere uitruktijden.
  2. Goed infrastructuurplan : plaatsing kazernes en financieringsmodel
  3. Ambitie om de verdeelsleutel in functie van de investeringen herbekijken.

De evolutie hiervan wordt nauwgezet opgevolgd.

Zo is het gemeentebestuur Denderleeuw vertegenwoordigd in een gemengde werkgroep van personeelsleden van de zone, mandatarissen en personeelsleden van de deelnemende gemeenten waarbij de doelstelling erin bestaat om tegen afzienbare tijd te komen tot een gedragen visie over

  • De definitieve lokalisatie van de verschillende kazernes op het grondgebied van de zone
  • De definitieve verankering van de verdeelsleutel tussen de gemeenten voor tekorten in de exploitatie en investeringen.
  • Het garanderen van acceptabele aanrijtijden op het ganse grondgebied van de zone.

In de nabije toekomst zal verder moet blijken in welke mate de beslissing van de Vlaamse Regering van 12 maart 2021 met betrekking tot de regiovorming (en de definitieve vastlegging van referentieregio’s) impact zal hebben op deze besprekingen. De lijst van gemeenten opgenomen in de referentieregio’s stemt immers niet overeen met de deelnemende gemeenten in de Hulpverleningszone Zuid-Oost op vandaag).

Afbeelding : afbakening zone ‘Denderregio’

 

Afbeelding : deelnemende gemeenten HVZ Zuid-Oost

 

 

 

Risico 11: (Financiële) afhandeling lopende projecten bij intercommunales voor streekontwikkeling

Beheersmaatregelen & opvolging risico 11

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 11
  • Periodiek overleg met de intercommunale voor streekontwikkeling over financiële en inhoudelijke voortgang van de lopende projecten
  • Projecten die uitbesteed zijn aan de intercommunale voor streekontwikkeling ook budgettair voorzien in het meerjarenplan van de gemeente (en periodiek updaten indien nodig)
  • Duidelijk afspraken maken met de intercommunale voor streekontwikkeling met betrekking tot de beslissingsmomenten in projecten

De lopende projecten werden afgerekend tot 31/12/2019 en verwerkt in de jaarrekening 2019. Enkel het project Wolfsgracht blijft op rekening courant van Solva staan, voor een bedrag van 5.901.044,69€. Het is de bedoeling dat dit bedrag bij de daadwerkelijke realisatie (grotendeels) gerecupereerd wordt door de verkoop van gronden (en/of gebouwen).

Volgende projecten worden inmiddels verder ontwikkeld door Solva :

Denderleeuw Vrijheidspark

  • Grondverwervingen in finale fase
  • Studiebureau is aangesteld, startvergadering wordt voorzien eind september-begin oktober
  • Beschikbaar budget : 1.250.000,00 € (project 2020-046)
  • Samen met SOLVA en OMGEVING (ontwerper- architect) wordt de laatste hand gelegd aan het inrichtingsplan voor het Vrijheidspark.
  • Een omgevingsvergunningsaanvraag wordt normaliter nog dit jaar ingediend. Er zal uiteindelijk niet voorafgaandelijk een RUP worden opgemaakt.

Denderleeuw Denderpark

  • Grondverwervingen zijn gefinaliseerd
  • Studiebureau werd aangesteld en maakte inrichtingsschetsen
  • Realisatie voorzien 2021
  • Beschikbaar budget : 1.000.000,00 € - project 2020-047
  • Bespreking omtrent inrichting Denderpark loopt nog tussen SOLVA, de ontwerper en de gemeente.
  • Aspecten dewelke nog worden gefinaliseerd zijn de inrichting van de zone niet gelegen binnen de contouren van het RUP Centrum en de noodzaak of wijze van aanleg van de fietssnelweg door het park.

Vrijetijdshuis site Triolet

  • Begeleidingsopdracht tot aanstelling ontwerper
  • Beschikbaar budget : 2.750.000,00 € - project 2020-001
  • Er werd een wedstrijdontwerp geselecteerd. Aan de laureaat werd de opdracht gegeven dit ontwerp verder uit te werken tot een definitief ontwerp van het Vrijetijdshuis.

Jeugdlokalen Broekpark

  • Project in laatste fase. Het gebouw werd voorlopig opgeleverd en op 6 september 2020 ontvingen de jeugdverenigingen van Welle de sleutels van het gebouw.
  • De erfpachtovereenkomst zal afgesloten worden in de loop van het jaar 2021
  • Beschikbaar budget : 1.000.000,00 € (saldo) – project 2020-130

Wolfsgracht

  • Projectoproep werd gelanceerd door Vlaamse Bouwmeester
  • Eerste selectie van kandidaten werd gemaakt
  • Grondverwervingen lopen nog met de laatste paar eigenaars die nog niet verkocht hebben
  • Doel is in 1ste instantie te komen tot een nieuw RUP
  • Beschikbaar budget : het doel is dit project kostendekkend te maken
  • De gunningsprocedure voor de Vlaamse Bouwmeester zit in een laatste fase. De onderhandelingsfase loopt nog met slechts twee resterende kandidaten. Zij stellen een aangepast voorstel voor op datum van 20 april.
  • De uiteindelijk weerhouden kandidaat zal worden aangesteld tot het opmaken van een masterplan en een ontwikkelingsstrategie voor het gebied Wolfsgracht te Denderleeuw.
  • Op basis daarvan zal vervolgens een RUP worden opgemaakt.
  • Bedoeling blijft inderdaad break-even te draaien. Is zo ook meegegeven aan de twee resterende kandidaten, i.f.v. dat gegeven is hen zelfs gevraagd project aan te passen.

Risico 12: Projectplanning in functie van beschikbare budgetten en liquide middelen

Beheersmaatregelen & opvolging risico 12

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 12
  • Bij de opmaak van het meerjarenplan een realistische projectplanning opmaken die financieel en operationeel haalbaar is
  • Een monotoringtool ontwikkelen om te komen tot een realistische projectplanning
  • Projectfiches gebruiken en laten valideren voor projecten met een belangrijke financiële en/of operationele impact
  • Periodieke rapportering over de vooruitgang van budgetten en projecten

Voor de opvolging van (investerings)projecten werd gezocht naar een applicatie die op een eenvoudige en transparante weergeeft wat de status is van (investerings)projecten met een belangrijk budgettaire impact.

In juli werd de toepassing ‘Pepperflow’ aangekocht. Deze toepassing zal in het tweede semester 2020 uitgerold worden, om vanaf volgende rapporten te genereren :

  • Officiële rapportering (opvolgingsrapportering, beleidsevaluatie bij de jaarrekening)
  • Managementrapportering (ondermeer : opvolging van investeringsprojecten)
  • Thematische rapportering

Deze toepassing zal er met andere woorden toe bijdragen dat er meer accuraat kan gebudgetteerd worden wat het investeringsprogramma betreft.

Vanaf einde 2019 worden nieuwe projecten opgestart op basis van projectfiches, die gevalideerd worden door het college van burgemeester en schepenen (en centraal beheerd door het secretariaat).

In 2020 werd een bedrag van 9.839.003,00 € geïnvesteerd. Dit vertegenwoordigde 63,34 % van het gebudgetteerde investeringsplan. Het restant (5.695.104,00 €) werd integraal overgedragen naar het jaar 2021.

Deze investeringen werden volledig geprefinancierd met beschikbare liquide middelen uit het verleden. In de loop van het jaar 2021 werd een gedeeltelijke wedersamenstelling van de kasmiddelen gedaan door opname van een lening ten bedrage van 5.000.000,00 €

Risico 13: Betaling toegestane leningen aan en het afsluiten van langlopende erfpachtovereenkomsten met verenigingen

Beheersmaatregelen & opvolging risico 13

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 13
  • Strikt opvolgen van de periodieke betalingen van toegestane leningen
  • Opmaken van goed afgelijnde en sluitende kredietovereenkomsten (al dan niet gekoppeld aan overeenkomsten met betrekking tot de terbeschikkingstelling van onroerende goederen)
  • Periodiek overleg met de verenigingen die bij het gemeentebestuur geleend hebben
  • Ad hoc overleg bij de vaststelling van betaalproblemen

Naar aanleiding van de coronacrisis werd aan de verenigingen die in het verleden een toegestane lening van het gemeentebestuur hebben gekregen, de mogelijkheid gegeven om de vervaldagen voor het jaar 2020 op te schorten, en de leningtermijn voor dezelfde periode te verlengen.

Enkel BBC Olympia heeft gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. De budgettaire gevolgen zijn op lange termijn 0, maar voor het jaar 2020 zal bij de eerstvolgende aanpassing van het meerjarenplan een correctie ingevoerd worden voor de terugbetalingen die NIET ontvangen zullen worden in het jaar 2020.

Verder komt het dossier van Standaard Denderleeuw in een eindfase en zal met deze vereniging een huurovereenkomst afgesloten worden.

Risico 14: Schuldenlast beheren en onder controle houden

Beheersmaatregelen & opvolging risico 14

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 14
  • Bij het aangaan van nieuwe leningen oog hebben voor diversificatie van de schuldportefeuille
  • Bij het opmaken van het meerjarenplan een gefundeerde inschatting maken van de extra lasten (aflossingen en intresten) die het gevolg zijn van bijkomende leningen
  • De algemene schuldenlast onder controle houden : dit gebeurt quasi automatisch door de berekening van de autofinancieringsmarge bij het opmaken van de BBC-beleidsrapporten

De rente op lange termijn blijft historisch laag. Maandelijks wordt de liquiditeitspositie van de gemeente opgevolgd, om in te schatten op welk moment het aangewezen is om bijkomende leningen aan te gaan, die nodig zijn om het investeringsprogramma van het gemeentebestuur te financieren.

Zoals eerder vermeld werden de investeringen voor het jaar 2020 geprefinancierd met kasoverschotten uit het verleden. In 2021 werd een wedersamenstelling van kasgelden gedaan ten bedragen van 5.000.000,00 € (verwerkt in de grafiek).

Voor het project ‘Light as a service’ werd het ingebrachte patrimonium aan openbare verlichting opnieuw geleased bij Fluvius.

Risico 15: Aanwending subsidies voor de inzameling van afvalwater

Beheersmaatregelen & opvolging risico 15

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 15
  • Duidelijk in kaart brengen welke jaarlijkse uitgaven en ontvangsten in exploitatie en investeringen betrekking hebben op de verplichtingen qua inzamelen van afvalwater (dit werd uitvoerig gedaan naar aanleiding van de opmaak van het MJP 2020-2025)
  • Interne afspraken maken met betrekking tot de verrekening van zuivere (alleen afvalwater) en gemengde (afvalwater en wegen) werken

In het eerste semester 2020 werd intern overleg gehouden met betrekking tot de boeking van gemengde investeringswerken (straten en afvalwater).

Tussentijds zal er opgevolgd worden in welke mate de geplande investeringen verder uitgevoerd worden.

De aanschafwaarde van het luik ‘afvalwater’ op de balans nam in het jaar 2020 toe met 678.434,36€.

De afrekening van de kosten en opbrengsten gerelateerd aan ‘afvalwater’ voor het jaar 2020 zullen in het eerste semester gerapporteerd worden aan de VMM volgens de nieuwe rapporteringsmethodiek.

 

Risico 16: Opvolgen inkomende subsidies

Beheersmaatregelen & opvolging risico 16

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 16
  • Interne afspraken maken rond het beheren en registreren van inkomende subsidies en de bijhorende uitgaande financiële stromen
  • Voor elke inkomende subsidiestroom een verantwoordelijke aanduiden die de expertise heeft op vlak van de toekennings-, bestedings- en rapporteringsmodaliteiten

Naar aanleiding van de corona crisis werd met de diverse budgetbeheerders afgesproken dat de nieuwe inkomende subsidies verwerkt zullen worden in de eerstvolgende aanpassing van het MJP. Deze subsidies werden gebundeld op de website van ABB. Elke budgetbeheerder zal volgende controles uitvoeren :

  • Hoeveel bedraag de (nieuwe) subsidie ?
  • Werden er richtlijnen meegegeven om de inkomende subsidie te verwerken in de boekhouding op een specifieke manier zodat deze tot uiting komen voor de toezichthoudende (of subsidiërende) overheid ?
  • Hoe zullen deze subsidies besteed worden (bestaande uitgaven, nieuwe uitgaven, combinatie, …) ?
  • Dienen de uitgaven gerapporteerd te worden en geoormerkt (voorzien van actieplan en actie met deelrapportagecode) ?

Verder werd een samenwerkingsverband aangegaan met Solva om beschikbare subsidiekanalen in kaart te brengen. In het meerjarenplan werd een specifieke actie hieromtrent opgenomen : A40251 ‘bekijken van mogelijke samenwerkingsverbanden en aanboren van extra fondsen om problematieken die onze draagkracht overstijgen aan te pakken op een hoger niveau’.

Bij de opmaak van de jaarrekening werd bovendien een duidelijk onderscheid gemaakt tussen de ‘algemene’ subsidies (AR 7400/4 met BV 0010) en de specifieke subsidies (AR 7405/9 met specifiek BV). De algemene subsidies werden aangesloten met de toekenningsbesluit van de subsidiërende overheid (meestal beschikbaar op de website van ABB).

Risico 17: Beleid rond structureel onvermogende debiteuren

Beheersmaatregelen & opvolging risico 17

Terug naar navigatie - Beheersmaatregelen & opvolging risico 17
  • Uitwerken en tussentijds evalueren van procedures rond debiteurenbeheer
  • Facturen tijdig uitsturen, zodat het debiteurenbeheer ook vlot en regelmatig kan verlopen (geen ophoping van facturen)
  • Uitwerken van een financieel kader met de sociale dienst en het comité van de sociale dienst rond de toekenning van terugvorderbare steun aan debiteuren waarvan de financiële situatie op middellange en lange termijn precair te noemen is (op basis van de historiek van de terugvorderingen van gemeente en/of Ocmw, of op basis van het solvabiliteitsonderzoek van de sociale dienst)

Een eerste aanzet van een financieel kader om toegekende ‘steun’ door het BCSD te catalogeren als terugvorderbaar (of niet) werd besproken met een delegatie van de sociale dienst.

Verder werd een applicatie aangekocht, om de huidige en toekomstige debiteuren op een meer beheersmatige manier op te volgen, op basis van verrijkte informatie (I-controller). Deze applicatie wordt in het eerste semester 2021 verder geïmplementeerd.

Er werd een werkgroep opgestart, waarin de dienst financiën en de hoofdmaatschappelijk werkers vertegenwoordigd zijn.

In eerste instantie werd de problematiek van de openstaande vorderingen van het Ocmw – en de hiermee gepaard gaande complexiteit qua invorderen – grondig in kaart gebracht en besproken.

Er zal een plan van aanpak opgemaakt worden voor:

  • Schulden uit sociale dienstverlening die lang geleden ontstaan zijn : wat is de huidige sociale en financiële toestand ?
  • Schulden uit sociale dienstverlening van (te) grote omvang : hoe is het zover kunnen komen, wat ligt aan de basis van deze schulden, wat is de sociale en financiële toestand nu, wat is de waarschijnlijkheid dat deze schuld ooit nog kunnen terugbetaald worden, …?
  • Nieuwe schulden uit sociale dienstverlening (steun of lening) : hoe treden we in overleg met de maatschappelijk werker en het comité om te vermijden dat de verwachtingen qua terugbetaling realistisch zijn vanaf het begin?

Risico 18: Schadeclaim contractanten naar aanleiding van Corona-uitstel

Risico 19: (financiële) gevolgen en implicaties van de coronacrisis

Beheersmaatregel & opvolging risico 19

Terug naar navigatie - Beheersmaatregel & opvolging risico 19
  • Monitoring van de extra ontvangsten en uitgaven
  • Update van het financieel evenwicht bij de aanpassing van het meerjarenplan
  • Opvolgen van de extra subsidies en de hieraan gekoppelde uitgaven via analytische codes (AR, KP, AP/A) in de boekhouding
  • ‘Taggen’ van Corona gerelateerde actieplannen en actie in de aanpassing van de strategische nota.

Het hoeft geen betoog dat de coronacrisis ook een impact heeft op de gemeentelijke boekhouding in het algemeen, en de doelstellingenrealisatie in het bijzonder.

Net zoals vele andere lokale besturen, heeft het lokaal bestuur Denderleeuw alles in het werk gesteld om snel en flexibel te schakelen onder vaak onduidelijke en snel veranderende omstandigheden.

Het beleidsplan dat werd vooropgesteld kon slechts ten dele worden uitgevoerd zoals voorzien, een aantal nieuwe actieplannen werden ingevoerd.

De coronacrisis had een impact op zowel exploitatie als investeringen :

  • Bepaalde uitgaven in de exploitatie vielen anders uit dan gepland
    • Geen uitgaven voor geplande sport- en jeugdkampen versus uitgaven voor alternatieve programma’s die binnen de mogelijkheden werden opgezet
    • 50 % verhoging van de subsidies voor verenigingen
    • Minder administratiekosten (ondermeer energie, interne projecten, …) door thuiswerk versus extra vergoeding voor thuiswerk
  • Bepaalde ontvangsten in de exploitatie werden niet gerealiseerd
    • Minderopbrengsten bepaalde belastingen (zie vorig)
    • Geen of lagere inschrijvingsgelden voor activiteiten
    • Lage opbrengsten uit de verhuur van infrastructuur (voorbeeld sporthal, …)

Daarentegen kon het vooropgesteld investeringsplan toch voor 2/3 worden uitgevoerd.

Om ontvangsten en uitgaven die gerelateerd zijn aan corona werden twee specifieke acties aangemaakt :

  • A10823 - Onze gemeente veilig door de Corona crisis loodsen
  • A20353 - Via individuele steunverlening kwetsbare inwoners versterken om de corona-crisis op te vangen

Of de coronacrisis een blijven (financiële) impact zal hebben op ondermeer de opbrengsten uit de personenbelasting zal nog moeten blijken.

Tot slot

Tot slot

Terug naar navigatie - Tot slot

Het in kaart brengen van de financiële risico’s maakt deel uit van een gezond financieel beheer. De brug kan hier gelegd worden met de periodieke rapportering: de opvolging van de financiële risico’s kan hier zeker deel van uitmaken.

Deze denkoefening wordt gezien als een continu proces. Interne en externe factoren zullen er in de loop van de komende planningsperiode ongetwijfeld toe leiden dat de lijst van risico’s én de bijhorende beheersmaatregelen moeten worden aangepast.