A30210 Organisatie erfgoedinitiatieven met aandacht voor de identiteit van de deelgemeenten

In samenwerking met de werkgroep Erfgoed en het intergemeentelijke samenwerkingsverband Erfgoedcel Denderland worden jaarlijks erfgoedinitiatieven georganiseerd/ zowel de jaarlijkse terugkerende Sint-Antoniusviering en herdenking van Wapenstilstand als (ver)nieuw(end)e activiteiten in kader van een specifiek thema. Hierbij is er aandacht voor de identiteit van de deelgemeentes, de jaarthema’s die vanuit Erfgoedcel Denderland worden aangereikt en de onderwerpen die vanuit inwoners of de werkgroep Erfgoed worden voorgesteld. Er wordt getracht in het erfgoedaanbod een evenwicht te bewaren in aandacht voor roerend, immaterieel en onroerend erfgoed.

Status

Stand van zaken (toelichting)

In 2022 zet Erfgoedcel Denderland de brede beweging van het daensisme in de kijker en dit in samenwerking met stad Aalst en lokale besturen Denderleeuw, Erpe-Mere, Haaltert, Lede en stad Ninove. Daarnaast is ook het Priester Daensfonds een partner in dit project. De nalatenschap van priester Daens kent niet enkel een lokaal belang in steden als Aalst of Ninove, ook in de regio Denderland en ver daarbuiten heeft het daensisme sporen nagelaten. Naast de broers Daens speelden ook talrijke andere figuren uit het Denderland een cruciale rol in de strijd voor betere leef- en werkomstandigheden in de fabrieken én op het platteland.

• Met dit project worden de verschillende verhalen uit de brede daensistische beweging in de kijker gezet aan de hand van erfgoedborden die digitaal gelinkt worden in de ErfgoedApp én verbonden worden door een fietsroute met bijhorende kleine brochure. Voor Denderleeuw werd door de Erfgoedcel een selectie gemaakt uit alle verhalen uit de eigen gemeente. Er werden drie erfgoedborden gemaakt voor volgende locaties:
  • Welleplein, Welle, naast Huize Sint-Pieter
  • Parochiestraat, Iddergem, nabij de Sint-Amanduskerk
  • Dorp, Denderleeuw, aan de gevel van Den Breughel. Dit bord krijgt na het afronden van de werken in het dorpscentrum een prominentere plaats op het dorpsplein. 
• Daarnaast werd een podcast gemaakt om het “grotere” verhaal van het daensisme te brengen. Deze podcast haalde mooie luistercijfers en werd zelfs live uitgezonden op Radio 1.
• Om de geschiedenis van de daensistische beweging op een behapbare manier te presenteren, werd ook een DAENS-krant gepubliceerd, geheel in 19e-eeuwse krantenstijl, mét voorbeelden uit Denderleeuw. Ook alle middelbare scholen kregen gratis exemplaren met een warme uitnodiging deze in de klassen in te zetten.
• Lancering educatief pakket DAENS: om kinderen van de lagere school kennis te laten maken met de lokale en bovenlokale geschiedenis van het daensisme werd een educatief pakket ontwikkeld, bestaande uit een krant geschreven vanuit het standpunt van Pieter Daens in 19e-eeuwse stijl, weliswaar met nadrukkelijk gebruik van afbeeldingen om het geheel zo toegankelijk mogelijk te houden voor leerlingen van de 3e graad lager onderwijs. De leerlingen kunnen ook actief in de klas aan de slag gaan door middel van enkele handdrukpersen die binnen de uitleendienst van de Erfgoedcel ter beschikking worden gesteld. Hiermee kunnen leerlingen met de hand een eigen daensistisch pamflet afdrukken, op basis van een aangeleverd sjabloon. Het pamflet biedt leerkrachten en leerlingen de kans om de aangereikte thema’s uit de periode van Daens te actualiseren: de strijd tegen onrecht, discriminatie, armoede en zelfs fake news zijn immers zaken die in de krant aan bod komen en vandaag nog steeds actueel zijn.
• Op 26/6 organiseerde de Erfgoedcel een begeleide fietstocht langsheen de “Roelandersroute”: samen met een gids fietsten deelnemers naar het verleden van daensisten en Roelanders doorheen Denderleeuw, Ninove en Haaltert. De start- en eindplaats voor deze fietstocht was Denderleeuw Dorp. 

Het fotoproject in de stationstunnel werd verder uitgewerkt, i.s.m. fotograaf Yves Nevens. Hierbij werden zwart-wit foto's genomen van bekende, minder bekende en beruchte Denderleeuwenaren, voorzien van een woordje uitleg. Samen met de werkgroep Erfgoed werd een overzicht gemaakt van inwoners die hier een plekje in verdienen. Door corona werd het project geïntegreerd in de alternatieve Kunstroute. Onder de naam 'Denderleeuw in Beeld 20+21' werden de foto's op diverse plaatsen in Denderleeuw tentoongesteld in een openlucht foto-expo. De expo bevatte slechts 36 van de 41 foto's. Tot eind juni kon men online iemand voordragen voor één van de resterende 5 portretten waarmee de expo werd vervolledigd. Gezien het succes van de tentoonstelling de voorbije zomer en de vele positieve reacties die de foto’s uitlokten werd de expo uiteindelijk verlengd tot eind oktober. In het voorjaar van 2022 krijgen de foto’s hun definitieve plaats in de stationstunnel waar ze te bewonderen zijn door de talrijke treinreizigers die er halt houden of op doortocht zijn in het station van Denderleeuw. 

In het kader van de Jeugdboekenmaand ontwikkelde de bibliotheek van Lede een educatief pakket over Jan de Lichte. Het thema van jeugdboekenmaand was dit jaar immers “helden en schurken”. In dit pakket wordt de historische figuur van Jan de Lichte op een speelse manier onderzocht: was hij nu een held of een schurk? Via historische getuigenissen (live of via video) komen leerlingen meer te weten over de figuur en groeit het besef dat deze “held” toch eerder een “schurk” was. Het spel werd i.s.m. de Erfgoedcel ontwikkeld en live gespeeld in de bossen van Smetlede. De Erfgoedcel herwerkte het pakket voor andere lagere scholen in de regio en bood dit ook aan in alle lagere scholen in Denderleeuw. 

Als lokaal bestuur verleenden we onze medewerking aan het Centrum voor Agrarische Geschiedenis voor een mogelijke erkenning van de Sint-Antoniusvieringen op de Vlaamse Inventaris immaterieel erfgoed. Er wordt een overzicht samengesteld van de bestaande Sint-Antoniusvieringen in Vlaanderen en het hieraan verbonden erfgoed. Het uiteindelijke doel zou een erkenning zijn op de Vlaamse Inventaris Immaterieel erfgoed. In onze regio gaat het om twee vieringen, in Herdersem en Iddergem. Iddergem is één van de plaatsen waar nog een levendige traditie bestaat. Het traject wordt voor ons opgevolgd door Erfgoedcel Denderland, in overleg met de Heemkundige Kring Iddergem. 

De varkenskopverkoop of Sint-Antoniusviering georganiseerd in Iddergem i.s.m. de werkgroep Erfgoed, kon in 2022 niet plaatsvinden omwille van de coronacrisis. 

Tijd

Geld

Startdatum

Einddatum