A20232 Versterken aanbod preventieve gezondheidszorg en gezinsondersteuning
Preventieve gezinsondersteuning is één van de basispijlers van de Huizen van het Kind. Het consultatiebureau verzorgt een aanbod in preventieve gezondheidszorg en gezinsondersteuning, maar als Huis van het Kind willen we dit aanbod versterken. We willen inzetten op o.a. activiteiten voor zwangere en pas bevallen gezinnen, zodat zij op een laagdrempelige manier ervaringen kunnen uitwisselen en leren van elkaar. Actieve doorverwijzing naar het aanbod zal hierbij van cruciaal belang zijn.
Daarnaast willen we graag investeren in gezinsondersteuning die focust op kwetsbare gezinnen. Het op termijn kunnen inzetten van een gezinsondersteuner biedt ons immers de mogelijkheid te onderzoeken wat de noden van deze gezinnen zijn, hen te ondersteunen en zoveel mogelijk kansen te geven. Zo creëren we mogelijkheden om risico’s inzake gezondheid, ontwikkeling, opvoeding en onderwijs bij kinderen vroegtijdig op te sporen, op te volgen en gericht door te verwijzen. Zorg op maat staat hierbij centraal.
Status
In uitvoeringStand van zaken (toelichting)
De samenwerking tussen Huis van het Kind en het consultatiebureau van Kind & Gezin werd ook in 2024 verder gezet. Zo zijn de verpleegkundigen van Kind & Gezin belangrijke toeleiders voor Mama's aan de praat en worden tijdens deze bijeenkomsten heel wat gezondheidsthema's besproken (al dan niet in samenwerking met een externe partner), zoals gezonde tussendoortjes, slapen, bewegen, ergonomisch dragen, peuterpuberteit, ...
Ook bij het Opvoedingspunt kunnen ouders gratis langskomen voor opvoedingsondersteuning. Ouders kunnen er terecht met hun verhaal. Samen wordt gekeken naar mogelijke oplossingen en ondersteuningsvormen. Indien nodig en op vraag onderneemt de pedagogisch coach samen met het gezin de stap naar andere hulpinstanties. In het voorjaar 2024 voerde de pedagogisch coach enkele gesprekken met ouders, maar door de uitval van onze pedagogisch coach staat dit al enkele maanden op een laag pitje.
Tijdens onze lezingen/vormingen en het aanbod dat we hadden tijdens Week van de Opvoeding konden (groot)ouders en professionals kennismaken met een aantal bestaande tools en zorginstanties die hun kunnen verder helpen en begeleiden. Ze krijgen zicht op het herkennen van (probleem)signalen en mogelijke manieren om daarmee om te gaan. Het versterkt hen in hun ouderschap en professionalisering.
Als Gezonde gemeente wordt het project Generatie Rookvrij verder gezet, met als doel zoveel mogelijk plaatsen waar kinderen komen rookvrij te houden. Aan volwassenen wordt gevraagd niet te roken in de buurt van kinderen en jongeren, want zien roken doet roken. In 2023 werden alle speelpleintjes rookvrij gemaakt. Binnenkort zullen er rookzones rondom onze gemeentelijke gebouwen verschijnen. Tot die tijd wordt gevraagd om aan de achterkant van de gebouwen te roken en niet in het zicht. Vanaf 31 december 2024 geldt er ook een rookverbod op verschillende publieke toegankelijke plekken waar veel kinderen komen. Daarnaast wordt het ook verboden om te roken binnen een straal van 10 meter aan de in-en uitgangen van: kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, scholen en openbare bibliotheken. Deze perimeter is vrij van rookzones.
Verder wordt dit jaar ook een project rond mondzorg uitgerold, in samenwerking met Logo Dender. Zo zullen ouders van jonge kinderen breed geïnformeerd en gesensibiliseerd worden via diverse kanalen. Er zal ook een actie gekoppeld worden aan de consultatiemomenten van Kind en Gezin, specifiek gericht naar gezinnen met kinderen van 0 tot 2.5 jaar. Om de schoolgaande kinderen te bereiken, zal samengewerkt worden met de scholen. Zo zullen er lespakketten ontwikkeld worden, met als doel hier in schooljaar 2024 - 2025 mee aan de slag te gaan. Ook is er de mogelijkheid om een reizende tentoonstelling te organiseren.
In 2023 diende het lokaal bestuur ook een nieuwe projectaanvraag in voor brede gezinsondersteuning voor aanstaande en jonge gezinnen in armoede ter realisatie van de grondrechten met het oog op structurele kinderarmoedebestrijding, maar helaas werd ons dossier niet weerhouden. Wat wel positief is, is dat sinds 19 juni 2023 een coördinator kinderarmoede aan de slag is binnen onze gemeente. Een deel van haar takenpakket is grondrechtenonderzoek verrichten, wat in het najaar 2023 werd opgestart en verder gezet in 2024. Zo werden er bij twaalf gezinnen meerdere huisbezoeken gedaan om na te gaan op welke rechten en diensten het gezin beroep kon doen, hen door te verwijzen en/of te begeleiden bij aanvragen en de opvolging hiervan.
Begin juni 2024 werd gestart met het inzamelen van schoolmateriaal om op het einde van de zomervakantie aan te bieden in ruilwinkel De Grote Wissel. De flyers werden begin juni verspreid onder de basisscholen. Wie een teveel aan boekentassen, pennen, mappen, schriften, brooddozen, enzovoort had, kan deze binnenbrengen in ruilwinkel De Grote Wissel gedurende de maanden juni, juli en augustus. Dit materiaal wordt door vrijwilligers gesorteerd om vanaf 20 augustus te verdelen via ruilwinkel De Grote Wissel. Op die manier kunnen de kosten in de vaak dure septembermaand wat worden gedrukt.
In het najaar 2023 werd de luierbank gelanceerd om gezinnen in een kwetsbare situatie te ondersteunen. Het organiseren van een luierbank biedt ons immers de mogelijkheid om, naast de materiële steun, ook laagdrempelig contact te leggen met gezinnen en hun noden te achterhalen. Zo kunnen we hen daarin ondersteunen en toeleiden naar bepaalde diensten om structureel het verschil te kunnen maken in alle ontwikkelingskansen van hun kind(eren). Er werden zes inzamelboxen geplaatst, verspreid over de gemeente: Administratief centrum, Huis van het kind, Kind en Gezin, De Palaver, Sociaal huis en de bibliotheek.
In een luierbox kunnen inwoners ongebruikte luiers van alle maten en merken die ze zelf niet meer nodig hebben deponeren. Die worden vervolgens per maat in pakketten van 10 luiers verdeeld. Voor deze verdeling kunnen we rekenen op de hulp van Schoonderhage. Via begeleid werk komt iemand in Huis van het Kind de luiers sorteren en verpakken. Vervolgens worden de luierpakketten via ruilwinkel De Kleine Wissel op een laagdrempelige manier onder kwetsbare gezinnen verdeeld. Ze kunnen tweewekelijks voor één jeton een pakket luiers komen afhalen.
In alle luierboxen worden geregeld luiers gedropt en dat in verschillende maten. Ook via de voedselbedeling worden regelmatig luiers geschonken. Het zijn vooral kleinere maten die worden binnengebracht, maar de meeste vraag is er naar de grotere maten, vanaf maat 4. Hierdoor zijn we genoodzaakt af en toe luiers aan te kopen.
Sinds de opstart van de luierbank worden verschillende gezinnen ondersteund door middel van luierpakketten, meer bepaald 20 kinderen. De komende periode wordt verder ingezet op het bekendmaken van het inzamelen en verspreiden van luiers.
In 2023 werd een samenwerking aangegaan met beweging.net waardoor in de wijk Ten Kouter een Fietsbieb voor kinderen werd opgericht. Kinderen tussen 3 en 12 jaar kunnen tegen een kostprijs van € 20 een fiets huren voor een jaar. Wanneer de fiets te klein geworden is, kan deze worden ingewisseld voor een groter model. Zowel kinderarmoede tegengaan als duurzaam omgaan met materiaal wordt hiermee bereikt. Vrijwilligers baten eenmaal per maand de fietsbieb uit.
De coördinator kinderarmoede is wekelijks in De Palaver aanwezig en maandelijks op de voedselbedeling. Bezoekers worden er actief benaderd om hen warm te maken aan activiteiten deel te nemen of van bepaalde diensten gebruik te maken, zoals bijvoorbeeld Mama's aan de praat, de ruilwinkel of Samenspel. Door regelmatig aanwezig te zijn en gesprekken aan te knopen, ontstaat een zeker vertrouwen, wat maakt dat mensen sneller de stap durven zetten naar een bepaalde dienst. Bovendien worden op die manier bepaalde noden achterhaald, waar dan gericht acties aan kunnen worden gekoppeld. (Ruilwinkel De Wissel: zie A20231)
Het Lokaal Bestuur werkt nauw samen met de eerstelijnspsychologen uit onze zorgregio. Zo wordt er gratis psychologische hulpverlening aangeboden aan kinderen en jongeren tot 25 jaar, in het Kasteeltje of op een andere vindplaats. Op deze manier wordt aandacht geschonken aan het welbevinden en de geestelijke gezondheid van onze kinderen en jongeren.
Stand van zaken (indicator)
Tijd
Gezien niet-weerhouden projectaanvragen de afgelopen jaren werd de inzet van een gezinsondersteuner nog niet gerealiseerd. Op 19 juni 2023 startte wel de coördinator kinderarmoede op.