A30210 Organisatie erfgoedinitiatieven met aandacht voor de identiteit van de deelgemeenten

In samenwerking met de werkgroep Erfgoed en het intergemeentelijke samenwerkingsverband Erfgoedcel Denderland worden jaarlijks erfgoedinitiatieven georganiseerd/ zowel de jaarlijkse terugkerende Sint-Antoniusviering en herdenking van Wapenstilstand als (ver)nieuw(end)e activiteiten in kader van een specifiek thema. Hierbij is er aandacht voor de identiteit van de deelgemeentes, de jaarthema’s die vanuit Erfgoedcel Denderland worden aangereikt en de onderwerpen die vanuit inwoners of de werkgroep Erfgoed worden voorgesteld. Er wordt getracht in het erfgoedaanbod een evenwicht te bewaren in aandacht voor roerend, immaterieel en onroerend erfgoed.

Status

Stand van zaken (toelichting)

Al jaar en dag vieren Iddergem en omstreken telkens op de 1e zondag na 17 januari Sint-Antonius, of in de volksmond ‘de varkenskopverkoop’. Na 2 jaar coronapauze konden alle Eregemnaren op zondag 22 januari 2023 opnieuw met z’n allen verzamelen rond het dorpsplein van Iddergem voor de traditionele Sint-Antoniusfeesten. Het volksfeest was dit jaar aan haar tiende editie toe én er was nog een extra reden om feest te vieren. Op 17 januari, de naamdag van Sint-Antonius, maakte de Vlaamse minister van Cultuur, Jan Jambon, namelijk bekend dat alle Vlaamse Sint-Antoniusvieringen (waaronder ook deze in Iddergem), vanaf nu officieel tot de lijst van Vlaams Immaterieel Cultureel Erfgoed behoren. Deze feestelijke editie werd dan ook extra in de schijnwerpers gezet. Magda Mertens (ex-)cafébazin van The Key-Boys, Chris Asselman van slagerij Chris en Sandra, en Jos Keymolen van slagerij Keymolen kregen een plaatsje op de cover van de eerste editie van de vernieuwde schakel. Met binnenin een uitgebreid interview en op sociale media een bijhorende reportage. Zoals voorgaande jaren leidde volksfiguur en geboren entertainer Gerrit Borreman de 'verkoop' in goede banen op zijn eigen, ludieke manier. De viering werd afgesloten met een waar volksfeest, waar warmte en verbinding centraal stonden. Ba1 zorgde voor de muzikale sfeer. Heemkundige Kring Iddergem zorgde zoals gewoonlijk voor allerlei lokale lekkernijen, zoals vlaai, pensen en jenever. Dat de Eregemnaren fier zijn en waren op deze erkenning én hun groot hart hebben getoond, zien we terug in de opbrengst van de verkoop. We haalden maar liefst 3500 euro op. Dat is 500 euro meer dan bij de laatste editie in 2020. Dit mooie bedrag werd door de Heemkundige Kring Iddergem en het lokaal bestuur naar goede gewoonte geschonken aan het woon- en dagcentrum Schoonderhage.

© Erfgoedcel Denderland © Shana De Neve

We spreken van de ‘vrekken’ in Welle, de ‘tovenaars’ in Iddergem, maar uitgerekend op Erfgoeddag 2023 draaide het om de schiptrekkers in Denderleeuw. Op de rotonde aan de Thontlaan in Denderleeuw werd op zondag 23 april het ‘Schiptrekkerskunstwerk’ van kunstenaar Jan Clement feestelijk ingehuldigd. Het kunstwerk verwijst naar het Denderleeuws verleden. Het werk brengt de schiptrekkers van vroeger in beeld, wat ook de bijnaam van de inwoners van Denderleeuw is. Het kunstwerk vormt een nieuw herkenningspunt bij het binnenrijden van de gemeente. Het nieuwe kunstwerk draagt bij aan het cultuurhistorische erfgoed van Denderleeuw. Het is een eerbetoon aan alle schiptrekkers en het zal de herinnering aan het schiptrekkersverleden van Denderleeuw levendig houden.
De inhuldiging werd voorafgegaan door een muzikaal intermezzo van de Koninklijke Harmonie De Dendergalm. Nadien volgde er een optocht richting zaal Den Breughel onder begeleiding van de harmonie, met daar een receptie als afsluiter. De Heemkring Denderleeuw vulde het Erfgoeddagprogramma in de namiddag verder aan met een tentoonstelling over het ‘Verdwenen Denderleeuw’ en infostand rond stamboomonderzoek. Erfgoeddag 2023 lokte zo’n 100-tal toeschouwers.

Naast de inhuldiging van het Schiptrekkerskunstwerk was er op Erfgoeddag in Denderleeuw ook een gegidste erfgoedwandeling 'Het verdwenen Denderleeuw' om een stukje geschiedenis van onze gemeente al wandelend te leren kennen. De leden van Heemkundige Kring Denderleeuw namen mensen op sleeptouw en haalden onderweg tal van oude foto's boven. Het thema van Erfgoeddag dit jaar was 'Beestig'. Het werd dan ook een beestige wandeling langs Café De Leeuw, het sportpark waar vroeger nog aan paardenjumping werd gedaan, ...

In 2022 en begin 2023 zette Erfgoedcel Denderland de brede beweging van het daensisme in de kijker en dit in samenwerking met stad Aalst en lokale besturen Denderleeuw, Erpe-Mere, Haaltert, Lede en stad Ninove. Daarnaast is ook het Priester Daensfonds een partner in dit project. De nalatenschap van priester Daens kent niet enkel een lokaal belang in steden als Aalst of Ninove, ook in de regio Denderland en ver daarbuiten heeft het daensisme sporen nagelaten. Naast de broers Daens speelden ook talrijke andere figuren uit het Denderland een cruciale rol in de strijd voor betere leef- en werkomstandigheden in de fabrieken én op het platteland. Op 15 januari 2023 stond de apotheose ingepland van dit project, met een 'Daens-dag' als afsluiter. In het Gasthuys in Aalst kon je het pad van Daens volgen doorheen het museum, een workshop 'drukken met de handdrukpers' of weven volgen, ... en werd de film Daens getoond in De Werf met regisseur Stijn Coninx als spreker.

Denderland is onmiskenbaar een carnavalsregio. Aalst carnaval is het meest gekend in België, maar ook Ninove, Lede en Denderleeuw hebben eigen carnavalstradities. Sinds 2015 organiseert CC De Werf, met ondersteuning van Erfgoedcel Denderland, een vormingsaanbod onder de noemer 'Academie voor Carnavalskunsten', waarbij de kennis en kunde verbonden aan dit uniek stukje immaterieel erfgoed wordt doorgegeven. Ook in het academiejaar 2022-2023 staan/stonden opnieuw heel wat cursussen op het programma waarvoor ook promo wordt/werd gevoerd in onze gemeente zoals workshops/vormingen in verftechnieken, koppen snijden in piepschuim, hoeden en pruiken maken, ruiten beschilderen, ...

Stand van zaken (indicator)

Tijd

Tijd (indicator)

Geld

Geld (indicator)