Vanuit het archief lanceren we jaarlijks een oproep naar onze inwoners om waardevol archiefmateriaal bij hun thuis, bij de vereniging, ... eventueel over te dragen aan het gemeentelijk archief of zeker goed te bewaren en/of te ontsluiten binnen de familie, organisatie, ... Zodoende kunnen waardevolle documenten, foto’s, filmpjes, voorwerpen, ... bewaard worden voor het nageslacht - al dan niet verwerkt in een tentoonstelling of erfgoedproject.

In onze gemeente zijn er een groot aantal oud-strijdersgraven, verspreid over de drie kerkhoven. Deze dateren zowel van de Eerste als van de Tweede Wereldoorlog. Gelet op het permanent karakter van deze graven, neemt de gemeente de verantwoordelijkheid van het oud-strijdersperk op zich. De gemeente wil het oud-strijdersperk opwaarderen zodat de boodschap die deze graven geven nooit mag vergeten worden: ‘Nooit meer oorlog’.

De Erfgoedcel Denderland geeft vorming aan onze heemkundige kringen en/of verenigingsleven om binnen deze organisaties te werken aan het valoriseren van het lokale erfgoed.

Op initiatief van SOLVA en de Erfgoedcel Denderland zal onze gemeente toetreden tot een intergemeentelijke samenwerking rond onroerend erfgoed. In eerste instantie zal het de bedoeling zijn om een inventarisatie op te stellen van het waardevol onroerend erfgoed dat ons grondgebied rijk is. Mogelijks kunnen er via deze samenwerking ook adviezen ingewonnen worden om omgevingsvergunningsaanvragen beter te kunnen beoordelen voor wat betreft het waardevol onroerend erfgoed.

Status

Continu

Stand van zaken (toelichting)

Heemkundige Kring Iddergem: goedkeuring begeleidingstraject bij Erfgoedcel Denderland voor het project “een standbeeld voor ons dorp”, waarbij de inkomsten van de jaarlijkse varkenskopverkoop terug aan de dorpsgemeenschap worden geschonken in de vorm van een nieuw standbeeld met duidelijke link naar Sint-Antonius / tovenaars van Iddergem. Binnen het begeleidingstraject bij de erfgoedcel wordt zowel financiële als personele inzet voorzien om dit project te ondersteunen. Naast de realisatie van het standbeeld wordt ook ingezet op educatie, onder begeleiding van Erfgoedcel Denderland.

 

Het project Santé, over bier, brouwerijen en volkscafés in Denderland, ging in het voorjaar van 2025 van start met een onderzoek naar verdwenen brouwerijen. Ook de heemkundige kringen van Denderleeuw, Welle en Iddergem gaven hiervoor hun input. De eerste realisaties zijn een fietsroute (waarop ook verdwenen brouwerijen uit Denderleeuw aan bod komen, evenals volkscafés waar fietsers even kunnen pauzeren), collectiedagen waar ook collectiestukken uit Denderleeuw werden binnen gebracht voor inventarisatie en een Wikidata-project waarbij allerhande informatie over verdwenen brouwerijen werden geüpload in Wikidata, waar deze info als basis kan dienen voor nieuwe Wikipedia-artikels.

 

De Erfgoedcel ondersteunt lokale besturen in het ontwikkelen van een cultureel erfgoedbeleid en zet verschillende acties op rond ons lokaal erfgoed:

  • Met behulp van vrijwilligers wil de Erfgoedcel de kerkcollecties uit haar werkgebied inventariseren, fotograferen en digitaliseren. In Denderleeuw is de inventarisatie inmiddels grotendeels rond, op de kerk van Welle na. De overige collecties zijn digitaal te doorzoeken via erfgoedinzicht.be. Dit kadert binnen een breed inventarisatieproject waarbij het religieus erfgoed van heel Denderland (Denderleeuw, Aalst, Ninove, Haaltert, Lede en Erpe-Mere) in kaart wordt gebracht.
  • Verenigingen, organisaties of personen die een cultureel erfgoedproject op poten zetten kunnen bij de Erfgoedcel terecht voor projectsubsidies, zoals voor de publicatie over de geschiedenis van "het verdwenen Denderleeuw" van Erwin Heylens. Daarnaast voorziet de Erfgoedcel ook in subsidies voor periodieke erfgoedpublicaties. Zo wordt in onze gemeente het heemkundige tijdschrift Wallo Welle van Heemkundige Kring Wallo uit Welle ondersteund met een jaarlijkse subsidie.
  • Begin 2021 werd de IOED Denderland (intergemeentelijke onroerend erfgoeddienst voor Aalst, Erpe-Mere, Haaltert, Lede, Denderleeuw en Ninove) officieel opgericht. Dit is het resultaat van een samenwerking tussen Erfgoed Denderland, Solva en Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen. Deze dienst staat in voor een regionale onroerend erfgoedwerking met steun van de Vlaamse overheid. De voorbereiding van de actualisatie van de inventaris bouwkundig erfgoed werd gerealiseerd. Daarnaast is er binnen Solva een archeologische component en bij Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen expertise over landschappelijk erfgoed.
  • Eind 2021 werd het Transitdepot Denderland in Aalst geopend met een digitaal Erfgoedcongres. Dit is een tijdelijk depot voor erfgoedcollecties uit het werkingsgebied van Erfgoedcel Denderland. In het conservatieatelier kunnen collecties worden binnengebracht, om te reinigen/behandelen, inventariseren, fotograferen en - indien aangewezen - verpakken. Daarna keren de erfgoedobjecten terug naar de collectiebeheerder die ze dan op een betere manier kan bewaren. Vrijwilligers spelen een vitale rol in het transitdepot. In 2021 werd hiervoor een nieuw team van vrijwilligers opgeleid die sinds 2022 wekelijks in het depot aan de slag zijn. In het erfgoedatelier kregen zij vormingen rond behoud en beheer van erfgoed, textiel, behandeling van verschillende materialen en objectfotografie. Eén van de mensen die zich hiervoor engageerde is afkomstig uit Welle.
  • Bij eventuele herbestemming en nevenbestemming van kerken biedt Erfgoedcel Denderland ook haar expertise aan. In Denderleeuw werd de kerk van Hemelrijk reeds herbestemd en ook in Iddergem loopt een herbestemmingstraject, waarbij de inventaris van het roerend erfgoed zoals opgesteld door de vrijwilligers, gebruikt kan worden.
  • Begin 2023 maakte de Erfgoedcel kennis met de nieuwe Heemkundige Kring Denderleeuw. Heemkundige Kring Wallo (Welle) en Heemkundige Kring Denderleeuw nemen deel aan het heemkundig overleg Denderland.
  • Het aanbod herinneringskoffers werd gelanceerd. Deze kunnen uitgeleend worden door de woonzorgcentra en mantelzorgers. Erfgoed gaat over bewaren, herinneren en doorgeven. Door mensen te prikkelen met oude filmpjes, foto’s of voorwerpen worden ze aangemoedigd om hun verhaal te vertellen. Zo’n koffer kan ook personen met dementie helpen. Het verleden – dat dementerende mensen vaak nog tot in de kleinste details kennen - kan zorgen voor rust of een vertrouwd gevoel. Op deze manier vormt het de basis voor mooie contactmomenten van vandaag. De koffers willen een inspiratiebron zijn voor al wie met ouderen in gesprek gaat. In eerste instantie geriaters, therapeuten, animatoren, verzorgers of begeleiders in woonzorgcentra, ziekenhuizen en dienstencentra. Daarnaast willen we ook mantelzorgers aansporen om deze koffers te gebruiken. Zelfs binnen seniorenverenigingen kunnen de koffers een aanleiding zijn voor een namiddag vertelplezier. Ook scholen kunnen dankzij deze koffers het gesprek met ouderen aangaan en zo intergenerationeel contact stimuleren.
  • Onderzoek naar educatief aanbod rond carnaval: Denderland is een echte carnavalsregio. Aalst Carnaval is wereldberoemd, maar ook Ninove, Denderleeuw en Lede hebben eigen carnavalstradities. De erfgoedcel zet mee haar schouders onder dit uniek stukje immaterieel erfgoed met het aanbod van de Academie voor Carnavalskunsten (een initiatief van Stad Aalst en Erfgoedcel Denderland). Dit aanbod wordt ook gecommuniceerd in Denderleeuw met ook een aantal cursisten uit Denderleeuw die gebruik maken van het aanbod. Om het educatieve aanbod te kunnen uitbreiden, werd een bevraging uitgestuurd naar alle scholen in de regio, waaronder ook Denderleeuw. Op basis van de resultaten van de bevraging en de input van de focusgroep met leerkrachten zal nieuw materiaal ontwikkeld worden.  

 

In elke editie van ons gemeentemagazine Schakel zetten we een stukje Denderleeuws erfgoed in de kijker. Deze rubriek genaamd ‘teletijdmachine’ wordt mee gevoed door de drie Heemkundige Kringen van Denderleeuw en deelgemeenten. 

Zie ook A30210

Stand van zaken (indicator)

G

Tijd

Tijd (indicator)

G

Geld

Geld (indicator)

G