A20040 De scholen ondersteunen inzake leerlingenbetrokkenheid met oog voor toekomstperspectieven van het kind in de 'volwassen' maatschappij

Samen met leerlingen in het secundair onderwijs gaat de opbouwwerker aan de slag om hun weerbaar te maken voor hun toekomstig leven in de maatschappij. Leerlingen bouwen via het onderwijs capaciteiten op die toegang geven tot maatschappelijke participatie. De school stimuleert positieve identiteitsontwikkeling, een krachtig zelfbeeld, verbindt leerlingen die ogenschijnlijk weinig gemeen hebben en moedigt hen aan tot samenwerken. Leerlingen die via de school aansluiting vinden bij de lokale samenleving, verwerven een plek in de samenleving. Op school leven leerlingen in diversiteit samen. Divers in sociaal-economische positie, herkomst, thuistaal, ... Door het samenleven op school ernstig te nemen en te ondersteunen, en alle leerlingen als volwaardige en gelijkwaardige actoren te erkennen binnen de school, zet de school in op solidariteit en democratie. De school oefent vaardigheden in samenleven die elke leerling levenslang van pas komt.
Status
ContinuStand van zaken (toelichting)
Outreachend werken in de secundaire scholen
De onderwijsopbouwwerker secundair is elke maandag-, dinsdag-, donderdag- en vrijdagvoormiddag op een secundaire school aanwezig .
De onderwijsopbouwwerker kan aanwezig zijn bij besprekingen van leerlingen met spijbelgedrag en/of andere problematiek(en), om advies te geven over hoe deze leerlingen het beste benaderd kunnen worden. Waar mogelijk voert de onderwijsopbouwwerker zelf gesprekken met de leerlingen om de achterliggende oorzaken in kaart te brengen en samen naar oplossingen te zoeken.
De onderwijsopbouwwerker was ook aanwezig op Leonardo Dendert in mei 2025, een event dat voor de derde keer werd georganiseerd door het Leonardo College. Het opzet was om leerlingen, ouders, inwoners en sympathisanten een overzicht te geven van wat Denderleeuw allemaal voor jongeren en hun ouders te bieden heeft.
Invulling flexuren op het Anne-Frank Atheneum
Sinds maart 2025 worden in de secundaire school op donderdagnamiddag twee lesuren ingevuld als zogenaamde ‘flexuren’. Deze uren worden per leerling anders ingevuld. De school duidde zelf aan met welke leerlingen er zou gewerkt worden. Na verloop van tijd sloten ook andere leerlingen aan, vooral zij die tijdens die uren studie hadden.
Tijdens deze flexuren wordt gewerkt rond het thema ‘schoolmoeheid’. De onderwijsopbouwwerker gaat in gesprek over wat dat begrip voor hen betekent, of de jongeren zichzelf als schoolmoe ervaren en waarom (of waarom niet). De onderwijsopbouwwerker liet hen ook hun toekomstbeeld tekenen en ze dachten samen na over welke stappen ze kunnen zetten om daar te geraken.
Binnen deze twee lesuren kreeg de onderwijsopbouwwerker veel vrijheid. Ze kreeg een eigen lokaal en mocht de invulling zelf bepalen. Zo werd bv. besloten om een wandeling te maken buiten de school, op een moment dat ze merkte dat de energie bij de leerlingen erg laag was.
Het doel van deze 'flexmomenten' is om in een kleinere, veilige setting écht in contact te komen met leerlingen die baat hebben bij extra aandacht. Door tijd te maken voor gesprekken en activiteiten in een ontspannen sfeer, bouwen we stap voor stap aan een vertrouwensband.
Hoewel de invloed op hun houding of schoolloopbaan op korte termijn beperkt blijft, wordt op deze manier een belangrijke basis gelegd. De leerlingen leren de onderwijsopbouwwerker en jeugdopbouwwerker kennen, weten waarvoor ze bij ons terecht kunnen en durven hen stilaan ook zelf aanspreken.
De eerste effecten worden nu reeds opgemerkt: sommige leerlingen vragen spontaan hulp bij het studeren of vertellen over wat hen bezighoudt. Deze signalen tonen aan dat er ruimte ontstaat voor meer diepgaande begeleiding in de toekomst. Het engagement vandaag is dus vooral investeren in vertrouwen, met het oog op langdurige impact in de toekomst.
NAFT-trajecten
In samenwerking met een externe partner organiseerden de secundaire scholen zelf ook dit jaar NAFT-trajecten. Ze kunnen hiervoor één van de gemeentelijke gebouwen gebruiken. Een naadloos flexibel traject (NAFT) wordt ingezet om schooluitval en vroegtijdig schoolverlaten in het secundair onderwijs tegen te gaan en is bedoeld voor leerlingen, (klas)groepen, leerkrachten, teams en/of scholen. Leerlingen kunnen tijdelijk intensieve begeleiding krijgen, individueel en/of in groep. Klasgroepen worden geholpen bij het ontwikkelen van een positief klasklimaat. Leerkrachten, teams en scholen krijgen ondersteuning in hun omgang met jongeren en bij het creëren van een verbindend leer- en leefklimaat.
In de periode januari - juni 2025 werden volgende begeleidingen uitgevoerd:
- 9 individuele begeleidingen (3 Anne Frank Atheneum, 3 Leonardocollege en 3 Middenschool)
- 1 klastraject (Anne Frank Atheneum)
- 1 leerling volgde de module Sterk Genoeg (Leonardocollege)
Er zijn nog twee jongeren aangemeld die waarschijnlijk in september met een NAFT-traject starten.
Psychologische ondersteuning
Uit de PSP-analyse van de secundaire scholen kwam duidelijk de vraag naar psychologische ondersteuning voor jongeren naar voren. Het lokaal bestuur zette een ELP-aanbod (eerstelijnspsychologie) op poten, waarbij vanaf de zomer 2023 twee psychologen vanuit het Kasteeltje jongeren gedurende 10 sessies opvolgen. Vanaf 1 februari 2024 wijzigde de regelgeving hieromtrent en kunnen voortaan alle kinderen en jongeren tot en met de leeftijd van 23 jaar gebruik maken van een gratis aanbod. Dit aanbod sluit mooi aan bij de noden van de jongeren en de scholen en wordt gecontinueerd in 2025.
Bovendien is er een nauwe samenwerking met de hulpverlener van het CGG (Centrum voor geestelijke gezondheidszorg), die zich vooral toespitst op gesprekken met jongeren (en hun ouders) op vlak van verslavingen (drugs, alcohol, gamen).
Jeugdwelzijnsoverleg
Zie A20021